Pogotowie maturalne: Motywy literackie - Motyw buntu

Różne źródła i formy buntu. Omów zagadnienia, poddając analizie odpowiednio wybrane przykłady literackie z dwóch/trzech wybranych epok. Uwzględnij kontekst historyczny i literacki.

Buntownicy istnieli od zarania dziejów, można nawet zaryzykować stwierdzenie, że człowiek ma bunt „we krwi”.

Buntujemy się przeciwko zastanej rze¬czywistości, obyczajom, nakazom, które uznajemy za przestarzałe. Często sprzeciwiamy się wobec ograniczeń wolności w wymiarze fizycznym, duchowym, czy też artystycznym. Potem, już z boku, obserwujemy kolejne bunty pokoleniowe. Akceptujemy bunty innych lub je potępiamy.

Mówi się, że literatura jest zwierciadłem rzeczywistości, zawsze w jakiś spo¬sób prezentuje wizerunek człowieka czasów, w których powstała. W zgodzie z tym pozostaje więc obecność motywu buntu w literaturze właściwie wszystkich epok - od czasów biblijnych po współczesne.

W „Biblii” spotykamy pierwszych buntowników. Może to potwierdzać tezę o naturalnej skłonności człowieka do buntu. Tę skłonność wykorzystał szatan, kusząc Ewę, by spożyła owoc z drzewa wiadomości dobra i zła. Buntuje ją przeciwko Bogu, twierdząc, że Stwórca zachował wiedzę dla siebie, żeby móc panować nad człowiekiem. Ewa uznaje, że poznanie to jej obowiązek, bo dzięki temu rodzaj ludzki wyzwoli się z ciemności i niewiedzy. Szatan tylko na to czeka. Odnosi sukces, ponieważ bunt człowieka wobec Boga staje się przyczyną wygnania z raju.
Okazuje się, że bunt zamiast wolności przynosi zniewolenie przez śmierć.

Mitologicznym buntownikiem był zaś Prometeusz, tytan buntu¬jący się przeciw wszechwładzy Zeusa, a zarazem dobroczyńca człowieka. Grecy wierzyli, że to on stworzył człowieka lepiąc go „z gliny pomieszanej ze łzami”, a „duszę (...) dał mu z ognia niebieskiego”. Dobry tytan tak bardzo pokochał ludzi, że dla ich dobra był gotów na największe poświęcenie i cierpienia. Opiekował się człowiekiem, co otwarcie potępiał Zeus. W końcu Prometeusz posunął się do lego, że wykradł z Olimpu ogień i ofiarował go ludziom. Został za to okrutnie ukarany: Zeus kazał przykuć go do skały, a ogromny orzeł codziennie wyrywał mu wątrobę. Prometeusz był nieśmiertelny, cierpiał więc straszliwe męki bez końca. Od jego imienia przyjęło się określenie postawy prometejskiej cechującej się humanitaryzmem, bezinteresowną miłością do drugiego człowieka i gotowo¬ścią poświęcenia się za niego. Postawa prometejska może prowadzić do tzw. buntu prometejskiego, czyli motywowanego miłością do ludzi wystąpienia prze¬ciwko największym świętościom, prawu, czy też władzy. Zdol¬ność do takiego buntu, gotowość wzięcia na siebie ciężaru grzechu za innych ludzi, których się umiłowało, określamy mianem prometeizmu.

Bunt w obronie praw boskich, bunt w słusznej sprawie, bunt w obro¬nie wyższych wartości podjęła z kolei bohaterka tragedii Sofoklesa, „Antygona”. Bohaterka była buntowniczką. Sprzeciwiła się władzy państwowej, za co została surowo ukarana. W pojedynku zginęli jej dwaj bracia: Eteokles i Polinejk. Kreon nakazał pogrzebać z honorami Eteoklesa, który walczył w obronie ojczyzny, a ciało zdrajcy Polineika pozostawić niepochowane na pastwę dzikich zwierząt. Według wierzeń starożytnych Greków pozostawienie ciała na żer zwierzętom jest nie tylko zbezczeszczeniem zwłok, ale ma dalej idące konsekwencje: dusza zmarłego nie będzie mogła wejść do królestwa cieni i nie zazna spokoju. Dziewczyna postanowiła więc pochować brata, za co została surowo ukarana. Antygona postawiona została przed bardzo trudnym wyborem: przestrzegania praw ludzkich, które zabraniały pogrzebu zwłok zdrajcy, albo boskich, które wręcz nakazywały pochować z godnością każdego śmiertelnika. Sumienie i moralność nie pozwalały jej na to, aby zostawić zwłoki brata i skazać je na sponiewieranie. Z drugiej strony nie chciała sprzeciwiać się woli władcy, gdyż groziło to śmiercią. Z tak trudnej sytuacji nie było jednoznacznie pozytywnego wyjścia. Jakąkolwiek decyzję by podjęła i tak z góry skazana była na klęskę. Przyjęła postawę pokory i oddania religii, jednocześnie buntując się przeciwko królewskiej władzy i panującym społecznym prawom. Przeżywała katusze psychiczne, ponieważ musiała wybierać pomiędzy równorzędnymi racjami. W rezultacie skazana na śmierć, wcześniej popełniła samobójstwo.
Najbogatszą gamę buntowników oferuje czytelnikowi literatura romantyzmu. Tu już bunt obejmuje nie tylko Boga, ale cały świat, wszystkie wartości, konwe¬nanse, stare idee, filozofię, stworzoną dotychczas sztukę.
Romantyk to człowiek zbuntowany niejako „z urzędu”. Romantycy uważali jednostkę za autonomiczny byt, a nie część społeczeństwa. Dlatego w epoce rozpowszechnił się kult indy¬widualizmu. Bohater romantyczny to wybitna, niepospolita osobowość, wielka indywidualność. Te cechy są naturalnym powodem jego samotności, a negatyw¬ny stosunek do świata rodzi bunt. Jako samotny bohater romantyczny jest skaza¬ny na klęskę. Występuje przeciw normom społecznym i obyczajowym i musi za to ponieść karę. Zwykle przeżywa nieszczęśli¬wą miłość, która może być powodem śmierci.

Bohaterem zbuntowanym jest niewątpliwie „Giaur” z powieści poetyckiej lorda Georga Byrona.
Akcja utworu toczy się w Grecji w końcu XVIII wieku. Temat stanowią dzieje miłości Giaura i Leili, zakończone jej tragiczną śmiercią, która z kolei pociągnęła za sobą dokonanie zemsty na Hassanie przez Giaura.
Wenecjanin głęboko pokochał muzułmańską brankę, Gruzinkę – Leilę. Była ona niezwykle piękna, kochał ją też jej pan – basza Hassan. Gdy dowiedział się o jej zdradzie, ukarał kobietę zgodnie ze zwyczajem muzułmańskim, topiąc ją w wodach zatoki. Zrozpaczony Giaur nie zdołał zapobiec egzekucji, nie zdążył, jak planował, wykraść ukochanej i uciec z nią. Poprzysiągł jednak Hassanowi zemstę.
Hassan też cierpiał po stracie Leili, nie mógł zaznać spokoju, dręczyło go sumienie, nie cieszyły inne niewolnice, piękny pałac, ogrody. Miał też świadomość zgodności swego postępowania z prawem zwyczajowym i religijnym. Żył we wspólnocie i jej prawami się kierował. Z utratą ukochanej kobiety stracił też szczęście, dlatego postanowił wyruszyć w podróż w poszukiwaniu nowej żony.
Giaur, który związał się z bandą zabójców, zaczaił się na niego w górskim wąwozie, napadł, wyciął w pień jego orszak i zabił Hassana. Po dopełnieniu zemsty tułał się po świecie, by wreszcie znaleźć schronienie w klasztorze. Do końca życia Giaur pozostał wierny uczuciu do Leili, nie zamierzał układać sobie życia bez niej, cierpiał z powodu śmierci, której – bez złej woli – stał się pośrednim sprawcą. Rozumiał decyzje Hassana o zabójstwie ukochanej,ale nie potrafił mu tego wybaczyć. Byron dba, aby boha¬ter był przede wszystkim postacią tajemniczą, podkreśla też drugą jego konstytutywną cechę - bunt. Charakteryzuje Giaura pod koniec powieści, kiedy ten jest już w klasztorze. Bohater nie przestrzega reguł życia klasztornego, nie zdradza oznak wiary, nie oddaje czci Bogu, nie klęka w czasie Podniesienia. Samotny i milczący, o bladej twarzy, połyskujących niespokojnie oczach, zakry¬ty mnisim kapturem - jest postrachem mnichów i wiernych. Jego zachowanie zdra¬dza niewymowne cierpienie i rozpacz. Można się domyślać, że jest winien zbrod¬ni, jego udziałem były wielkie namiętności, ale obecnie jest uczuciowym bankrutem. Tuż przed śmiercią bohater decyduje się wyznać historię swej nie¬szczęśliwej miłości i zbrodni. Nie oczekuje przebaczenia, pragnie uwolnić się od ciężaru swojej tragicznej świadomości. Nazwiska i pochodzenia nie zdradza do końca i nie żałuje za grzechy - na to jest zbyt dumny i niezależny:
„Choć moje życie zda się tak zbrodnicze,
Gdybym mógł odżyć, żyłbym tak, jak żyłem”.

Giaur jest typowym bohaterem bajronicznym, którego podstawową cechą jest romantyczny bunt wobec norm obyczajowych i moralnych, a także: niezależ¬ność, duma, aktywność, niepospolita odwaga, skłonność do podejmowania ryzy¬ka i ostatecznych rozwiązań, samotność, wewnętrzny konflikt i silne namiętności.

Odległym w czasie i poglądach, ale jednak potomkiem romantycznych straceńców jest modernistyczny Prometeusz, Tomasz Judym – główny bohater „Ludzi bezdomnych” Stefana Żeromskiego. Ten ofiarny inteligent jest zbuntowany przeciw całemu światu. Młody lekarz, pochodzący z nizin społecznych przede wszystkim buntuje się przeciwko starszym kolegom, leczącym tylko ludzi bogatych. Zarzuca im „rozmiłowanie w zbytku i przyjemnościach, unikanie wszelkich trudów oraz odejście od zasad etyki”. Buntuje się również przeciw nędzy środowiska, z którego wyszedł i zamierza z nim walczyć. Mówi: „Muszę rozwalić te śmierdzące nory...”. Judym nie może się pogodzić z niesprawiedliwością panującą w społeczeństwie, zamierza z nią walczyć. Za swoje posłannictwo uznał pomoc ludziom ubogim i walkę z ludzką krzywdą. Postanowił pomagać najuboższym. Chciał walczyć o ich prawo do godnych warunków życia.
Jego bunt kończy się klęską w wymiarze osobistym - bohater rozstaje się z narzeczoną, Joasią Podborską. Na końcu powieści jawi się jako człowiek nieszczęśliwy, załamany - wie, że musi walczyć o poprawę bytu najuboższych, ale ten obowiązek traktuje jak brzemię, nieznośny ciężar:

„Otrzymałem wszystko, co trzeba… Muszę to oddać, com wziął. Ten dług przeklęty… Nie mogę mieć ani ojca, ani matki, ani żony, ani jednej rzeczy, którą bym przycisnął do serca z miłością, dopóki z oblicza ziemi nie znikną te podłe zmory. Muszę wyrzec się szczęścia.
Muszę być sam jeden. Żeby obok mnie nikt nie był, nikt mnie nie trzymał!”
Po indywidualnym buncie pojedynczych bohaterów przychodzi czas na bunt przedstawicieli młodego pokolenia prze¬ciwko ludziom ze starszej generacji.

Bohater dramatu Sławomira Mrożka „Tango” - Artur, jest młodzieńcem zbuntowanym przeciwko swoim rodzicom. Bunt ten ukazany jest w sposób groteskowy, gdyż rodzice to ludzie nowocześni, wyzwoleni z wszelkich zasad i konwenan¬sów, natomiast pragnieniem Artura jest przywrócenie tradycji i porządku. Artur to syn Eleonora i Stomila, „młody człowiek, najwyżej dwudziestopięcioletni, prawidłowo rozwinięty, dorodny i regularny”. Jest głównym bohaterem i motorem rozwoju akcji.
Artur studiuje trzy fakultety, w tym medycynę i filozofię, poszerza więc wiedzę dotyczącą człowieka: jego fizyczności i jego duchowości. Ten młody człowiek nie ma się przeciwko czemu zbuntować, gdyż pokolenie jego rodziców zniszczyło już wszelkie normy i tradycje. Artur buntuje się więc przeciwko brakowi norm. Pragnie przywrócić dawny porządek. Z drugiej strony ma świadomość, że dążenie do formy w jego wieku jest nienaturalne:

„(…) nie mogę przecież być wciąż konformistą,
Mam już swoje lata. Koledzy śmieją się ze mnie”.

Artur nie godzi się na rozprężenie panujące w jego rodzinie, na to, że ojciec chodzi wiecznie w piżamie i nie reaguje na niewierność swojej żony. Ma pretensje do matki, że zdradza Stomila z prostackim Edkiem. Bohater pragnie na nowo wtłoczyć inne postacie w tradycyjne role, jakie powinny one spełniać w rodzinie: matki, ojca, małżonków, babci. Jego bliscy są jednak wyjątkowo oporni na te starania. Artur postanawia więc przywrócić porządek, biorąc formalny ślub ze swoją kuzynką, Alą. Bohater wierzy, że rytualny gest przywróci porządek świata. Gdy okazuje się, że jest to niemożliwe, Artur będzie musiał zginąć. Przeprowadza rewolucję, która kończy się jego klęską i śmiercią.

Jak wynika z powyższych rozważań bunt w literaturze przybiera różne posta¬cie, odmiany, jest przeprowadzany w imię różnych wartości. Zawsze jednak jest to gest odwrócenia się od zastanej rzeczywistości, niesie też z sobą pragnienie zmian. Może więc bunt jest dźwignią przemian oblicza świata?

Bez bohaterów buntowników ludzkość tkwiłaby w miejscu. Ich istnienie, negacja, bezkompromisowość pozwala wytyczać nowe drogi rozwoju człowieka.

Bardzo atrakcyjny zarówno dla twórcy jak i dla czytelnika jest także bohater - buntownik, zazwyczaj postać o bogatej osobowości, indywidualista, oryginał, ktoś niepospolity, wybitny, dający artyście pole do popisu w kreacji takiej posta¬ci. Stąd zapewne w literaturze tak bogaty wybór różnych typów bohaterów zbun¬towanych, niezmordowanie walczących o swoje miejsce w społeczeństwie i świecie.

strona: 1 2 3 4 5

Niepogodzeni ze światem. Zanalizuj źródła i formy buntu bohaterów literackich odwołując się do wybranych utworów
Ocena: 20/20	Teza: Bunt jest zjawiskiem złożonym, ma różne przyczyny i przyjmuje różne formy. Ocena opisowa nauczyciela: Praca bardzo dobra. Prezentowane argumenty potwierdzają tok myślenia autora. Utwory dobrane z rozmysłem. Styl wypowiedzi poprawny


Różne kreacje bohatera zbuntowanego w literaturze. Omów zagadnienie analizując wybrane teksty
Ocena: 20/20	Teza: Próba odnalezienia różnic i cech wspólnych bohaterów zbuntowanych na przykładzie literatury różnych epok. Ocena opisowa nauczyciela: Prezentacja bardzo dobra. Autor odnalazł w literaturze najbardziej charakterystyczne obrazy bohaterów zbuntowanych, a zderzenie tych postaci prowadzi do interesujących wniosków.


Buntownicy w literaturze różnych epok i filmie
Ocena: 20/20	Teza: W historii filmu i literatury możemy odnaleźć różnorodne obrazy buntowników. Wszystkich ich łączy niezgoda na zastaną rzeczywistość, a dzieli forma i źródła buntu. Ocena opisowa nauczyciela: 20 punktów - prezentacja poprawnie skonstruowana. Ciekawy dobór argumentów, rozbudowane wnioski. Na uwagę zasługują starannie dobrane cytaty.


Młodzi gniewni. Czy są światu potrzebni? Rozważania oprzyj na tekstach literackich i zjawiskach kulturowych
Ocena: 20/20	Teza: Buntownicy zmieniając przestrzeń wokół siebie, zmieniają świat. Są światu bardzo potrzebni. Ocena opisowa nauczyciela: Prezentacja bardzo dojrzała. Argumentacja przeprowadzona wzorowo. Zapadające w pamięć wnioski. Brawo. 20 punktów.


Motyw buntu w literaturze. Przedstaw na podstawie postaci Giaura, Cezarego Baryki i Wertera.
Ocena: 20/20	Teza: Trzech bohaterów – Werter, Giaur i Baryka – daje odmienne ujście swojej niezgodzie na otaczającą rzeczywistość. Ocena opisowa nauczyciela: Praca w pełni realizuje temat. Poprawna konstrukcja i wnioski.


Bunt jako przykład aktywnej postawy wobec świata. Rozwiń temat na przykładzie wybranych utworów literackich.
Ocena: 20/20	Teza: „ A ludzie mych wierszy słuchając powstają I wilki wychodzą żenującą zgrają...Powołał mnie Pan. Na bunt” Ocena opisowa nauczyciela: Praca poprawna. W pełni realizuje założenia.


Bunt i ofiara - świadectwo wrażliwości, konieczność, przejaw szaleństwa. Mój sąd o wybranych bohaterach literackich
Ocena: 20/20	Teza: Buntownicy są jednymi z nielicznych ludzi, którzy potrafią iść pod wiatr życiowych problemów i uparcie dążyć do postawionych sobie celów, często płacąc za to wysoką cenę. Ocena opisowa nauczyciela: Praca kompletna, ciekawie ukazane argumenty i wnioski.


Bunt i pokora jako sposoby zachowań człowieka wobec Boga. Przedstaw ich literackie ujęcia, odwołując się do wybranych utworów
Ocena: 20/20	Teza: W literaturze odnajdujemy wiele obrazów zachowań buntowniczych i pokornych względem Boga. Ocena opisowa nauczyciela: Praca konsekwentnie realizuje temat. W pełni poprawna argumentacja.


Niepogodzeni ze światem. Przedstaw wybrane sylwetki bohaterów zbuntowanych i wyobcowanych na podstawie analizy utworów z dwóch epok literackich
Ocena: 20/20	Teza: W wyniku odmienności bohaterowie niepogodzeni ze światem często są niezrozumiani i odrzucani. Ocena opisowa nauczyciela: Praca oparta jest na epoce romantyzmu i dwudziestolecia międzywojennego. Pokazuje złożoność i różnorodność wykorzystania motywu buntu.


Bunt jako odwieczne pragnienie wolności. Omów na przykładach literackich
Ocena: 20/20	Teza: Bunt jest naturalną reakcją na próbę ograniczenia lub odebrania wolności. Ocena opisowa nauczyciela: Praca w ciekawy sposób pokazuje złożoność problemu wolnosci i różne jej aspekty.


Bunt wielkiego indywidualisty. Analizując postawy różnych bohaterów literackich z różnych epok, porównaj portrety buntowników
Ocena: 20/20	Teza: Losy wielkich indywidualności literackich, które stać było na przeciwstawienie się innym, zamanifestowanie swej niezgody na otaczającą rzeczywistość. Ocena opisowa nauczyciela: Praca pokazuje kilku ciekawych, odmiennych bohaterów, którzy nie bali się powiedzieć - nie. Poprawny plan i bibliografia.


Różne źródła i formy buntu. Omów zagadnienia, poddając analizie odpowiednio wybrane przykłady literackie z dwóch/trzech wybranych epok. Uwzględnij kontekst historyczny i literacki.
Ocena: 20/20	Teza: Bunt jako jedna z najgwałtowniejszych reakcji na rzeczywistość. Zaprezentowanie różnych rodzajów buntu, poddając analizie odpowiednio wybrane przykłady literackie z dwóch/trzech wybranych epok literackich. Ocena opisowa nauczyciela: Praca wyczerpująco realizuje temat. Poprawnie dobrane argumenty i czytelnie przedstawione wnioski.


Przedstaw jak postać buntownika jest kreowana w literaturze i innych dziedzinach sztuki
Ocena: 20/20	Teza: Literatura i sztuka od wieków fascynowały się postaciami buntowników i często przestawiały ich portrety. Ocena opisowa nauczyciela: Praca w ciekawy sposób realizuje temat. Ukazuje bardzo różnorodne formy buntu.


Bunt młodych w różnych epokach literackich. Omów jego przyczyny i konsekwencje na wybranych przykładach literackich
Ocena: 20/20	Teza: Przykłady literackie pokazują, że chociaż bunt wynika często ze szlachetnych pobudek, zazwyczaj kończy się klęską bohatera. Ocena opisowa nauczyciela: Prezentacja napisana w przystępny sposób, oparta na lekturach z rożnych epok. Konsekwentna argumentacja i wnioski.


Bunt wobec Boga jako postawa bohatera literackiego. Omów na wybranych przykładach
Ocena: 19/20	Teza: Istota i sens buntu bohaterów literackich wobec Boga. Ocena opisowa nauczyciela: Dobrze skonstruowana prezentacja, liczne odwołania do literatury, dogłębna analiza problemu. Język i styl wypowiedzi poprawny.


Dlaczego się buntują? Przedstaw literackie portrety bohaterów niepokornych i niepogodzonych ze światem.
Ocena: 19/20	Teza: Bunt jako podstawa egzystencji wielu bohaterów literackich. Ocena opisowa nauczyciela: Dobrze dobrana bibliografia, ciekawy wybór argumentów. Język i styl wypowiedzi wymaga dopracowania


Aby istnieć, człowiek musi się buntować (A. Camus). Omów źródła i sens buntu na wybranych przykładach
Ocena: 19/20	Teza: Bunt jest niezgodą na zastaną rzeczywistość. Tylko jednostki silne, a jednocześnie wrażliwe są zdolne do buntu. Ocena opisowa nauczyciela: Prezentacja dojrzała, ciekawe wnioski, rozbudowane argumenty. Język i styl wypowiedzi poprawny.


Czy młodzi buntownicy są światu potrzebni? Omów problem na wybranych przykładach z literatury
Ocena: 19/20	Teza: Przyczyną buntu bohaterów literackich jest ich sprzeciw na zastaną rzeczywistość. Młodzi buntownicy są światu bardzo potrzebni, gdyż to oni dają sygnał do zmian. Ocena opisowa nauczyciela: Wypowiedź rozbudowana, dogłębna analiza problemu. Można popracować nad ciekawszym wstępem.


Dlaczego się buntują? Omów przyczyny buntu bohaterów literackich
Ocena: 19/20	Teza: Przyczyn buntu jest tak wiele, jak wielu jest buntowników. Ocena opisowa nauczyciela: Prezentacja bardzo dobra. Trafne argumenty, umiejętnie dobrane cytaty, ciekawe podsumowanie


Prometeusz i szatan. Motyw buntu w literaturze różnych epok
Ocena: 19/20	Teza: Motyw buntu był często wykorzystywany przez pisarzy różnych epok. Ocena opisowa nauczyciela: Praca bardzo obszerna. Szczegółowo omawia poszczególne utwory. Bogata bibliografia.


Literackie sposoby kreowania bohaterów zbuntowanych. Omów na wybranych przykładach
Ocena: 19/20	Teza: Portrety bohaterów zbuntowanych, których sprzeciw miał głębsze znaczenie. Ocena opisowa nauczyciela: Praca przejrzysta, ciekawa literatura przedmiotu. Płynny język wypowiedzi.


Różne źródła buntu w literaturze romantycznej
Ocena: 19/20	Teza: Romantyczny bunt miał wiele źródeł i wiele różnorodnych konsekwencji. Ocena opisowa nauczyciela: Praca obszernie ukazuje różne źródła buntu w literaturze romantycznej. Poprawny konspekt pracy.


Bunt jako forma sprzeciwu na panującą rzeczywistość, omów na przykładach.
Ocena: 19/20	Teza: Bohaterowie, którzy mieli odwagę zbuntować się przeciwko otaczającej ich rzeczywistości. Ocena opisowa nauczyciela: Praca w zwięzły i logiczny sposób ukazuje wybrane przykłady buntowników.


Przedstaw różne formy manifestacji buntu romantycznego w wybranych utworach
Ocena: 19/20	Teza: Poszczególni bohaterowie romantyczni buntowali się przeciw Bogu, światu, uczuciom, zaborcy czy niesprawiedliwości zastanej rzeczywistości. Ocena opisowa nauczyciela: Prezentacja przedstawia różne rodzaje romantycznego buntu.


Niepogodzeni ze światem. Przedstaw literackie portrety bohaterów zbuntowanych i wyobcowanych
Ocena: 18/20	Teza: Buntownik jako silny indywidualista. Ocena opisowa nauczyciela: Prezentacja poprawna. Szczegółowo opisane losy wybranych buntowników uzupełniają ciekawe cytaty.


Buntownik z wyboru. Różne kreacje bohatera zbuntowanego w literaturze różnych epok
Ocena: 18/20	Teza: Buntownik, który walczy w słusznej sprawie, jest zawsze zwycięzcą. Ocena opisowa nauczyciela: Prezentacja dobra. Koncepcja pracy przemyślana. Na uwagę zasługuje duża liczba trafnych cytatów.


Na wybranych przykładach literackich przedstaw problem konfliktu pokoleń
Ocena: 18/20	Teza: Bunt sprzyja toczeniu nieustannej wojny miedzy młodością i starością, ale to także prowadzi do rozwoju i postępu ludzkości. Ocena opisowa nauczyciela: Poprawna i przejrzysta praca. Dobrze dobrana literatura przedmiotu i podmiotu.


Bohater cierpiący, zbuntowany, niezgadzający się na otaczający go świat. Przedstaw temat na wybranych przykładach literackich.
Ocena: 18/20	Teza: Bohater cierpiący, zbuntowany i niezgadzający się na otaczający świat jest zdeterminowany, a pomimo tego, nie zawsze wygrywa. Ocena opisowa nauczyciela: Praca poprawna, dobrze skonstruowana. Momentami można popracować nad stylem, pogłębić zawarte argumenty.


Bohater zbuntowany. Przedstaw i porównaj literackie portrety bohaterów zbuntowanych i wyobcowanych odwołując się do wybranych przykładów z literatury
Ocena: 17/20	Teza: Bunt jest jednym z ważniejszych motywów w literaturze. Można odnaleźć wiele cech wspólnych niepogodzonych ze światem bohaterów literackich. Ocena opisowa nauczyciela: Prezentacja poprawna. Dobra analiza wybranych postaci literackich, udana próba porównania ich najważniejszych cech. Język wypowiedzi wymaga wygładzenia.


Bunt jako wyraz aktywnej postawy wobec świata. Przedstaw na wybranych przykładach literackie portrety bohaterów zbuntowanych i�wyalienowanych
Ocena: 17/20	Teza: Bunt wynika z potrzeby zmiany, udoskonalenia siebie i świata. Ocena opisowa nauczyciela: Prezentacja poprawna, dobry dobór argumentów. Pogłębienia wymaga jedynie zakończenie.